Época de máxima diversidade, máis ataques á vida.

Xinandromorfo de Issoria lathonia,  metade macho, 
metade femia, atopada en campos de 
Valdeorras en maio do ano pasado.

En moitas ocasións vemos singularidades nos seres vivos que non pasan de ser curiosidades e, cientificamente, temos que resignarnos a iso, pois é moi difícil seguirlle a pista sen un traballo intensivo que demostre a relación deles con causas naturais ou inducidas por actividades humanas.

Pois ben, ditos estudos para o caso dos xinandromorfos, existiron hai xa medio século, pois como dicía a ecóloga clásica, Rachel Carson:

Os mosquitos expostos ao DDT durante varias xeracións convírtense en estrañas criaturas chamadas xinandromorfos: son en parte machos e en parte femias.

As plantas tratadas con varios fenois sofren unha profunda destrución dos cromosomas, cambios nos xenes e un sorprendente número de mutacións, "cambios hereditarios irreversibles". Esas mutacións tamén se producen nas moscas do vinagre, os suxeitos clásicos de experimentos xenéticos, cando se someten ao fenol; ditas moscas presentan mutacións fatais tralo contacto cun dos herbicidas correntes ou co uretano. O uretano pertence ao grupo de substancias químicas chamadas carbamatos, dos que se obtén un número crecente de insecticidas e outros produtos químicos para a agricultura. Dous dos carbamatos úsanse en realidade para impedir o grelado das plantas almacenadas, precisamente debido aos seus probados efectos en deter a división celular. Un deles, a hidracina maleica, considérase un importante mutáxeno. 

(traducido a partir do capítulo "A través de una estrecha ventana" na Primavera silenciosa).

Maio, mes das... arañas!

Grandes descoñecidas a nivel mundial, estímase que o grupo das arañas, os arácnidos, serían o 2º grupo de animais con máis especies despois dos insectos. O certo é que, en canto a especies coñecidas, os arácnidos, cunhas 65.000 especies, agora mesmo estarían algo por detrás dos moluscos, con máis de 70.000 especies, pero ningún dos dous tería rival nos insectos, con máis dun millón de especies coñecidas, e estiman que o seu estudo podería dar cifras de ata 8 veces máis.
Na Península Ibérica hai traballos exhaustivos publicados en localidades concretas, sobre todo dende finais do XIX, pero Galicia é unha das que está á cola en coñecemento de especies, como xa dixemos, con algo máis dunha centena de especies, moito menos cás mil trescentas descritas na Península, algunhas delas endémicas, outros elementos mediterráneos e africanos que elevan a diversidade ibérica con respecto ao centro e norte de Europa. A pesar de non chegar a Galicia os elementos africanos, si chegan os mediterráneos e algúns endemismos, aínda que está por ver en qué medida.
Pois ben, este ano maio é máis mes das arañas que nunca por dous motivos fundamentais:

Esta pequena e simpática Oxyopes sp; difícil de detectar e pouco
representada en Galicia ata o de agora (soamente por heterophtalmus)
podería sorprender con algunha nova especie para esta terra, sobre todo
se empezamos con proxectos sistemáticos coma o COBRA.

1. Porque o método COBRA estandarizado para a mostraxe de arañas na Península Ibérica polo profesor Pedro Cardoso, establece maio e xuño como o período de maior diversidade, idóneo para colaborarmos ao coñecemento científico da entomofauna ibérica realizando un estudo de arañas na nosa zona.

Esta araña cangrexo Thomisius onustus, cun patrón de
coloración que pode resultar familiar, pero que non é dos
 máis frecuentes, recórdanos que a diversidade non é soamente
de especies. Hai varias especies que exhiben unha
 evidente variación de color, como por ex. a Pisaura mirabilis,
e unha maneira de aproximarnos a ela pode ser a fotografía.

2. Porque os fotógrafo-naturalistas de BV establecen o mes de maio para enviar fotos deste mes a un concurso con premio en todo o territorio español: ver Mayo El mes de las arañas | Biodiversidad Virtual, que aínda que non permite a identificación das centenas de especies que poidan aparecer, si das máis aparentes.