Carábidos das ribeiras do Mandeo, e algo máis.

A finais de xullo, e seguindo coa fauna e flora das fragas, compañeiros do GN Hábitat (Sección Entomolóxica) fomos botar un ollo a unha zona do Mandeo augas arriba da central do Zarzo, que cos seus bruscos cambios no caudal do río, está a decimar as poboacións do endemismo Carabus (Ctenocarabus) galicianus na maior parte do couto de Chelo. En primeiro lugar, quería compensar a apresurada fotografía na entrada anterior do ombrófilo Hymenophyllum tunbrigense, tamén presente aquí nas fragas do Mandeo, con este detalle dos seus soros "bivalvos" e onde se pode aprezar mellor a finura da lámina monocapa e incluso o brillo individual de cada célula baixo a cutícula:

Primeiro plano do Hymenophyllum tunbrigense

Moi perto deste ambiente, nunha pequena ribeira areosa, estaban os protagonistas desta expedición, un par de femias de C. (Ctenocarabus) galicianus; máis cargadas de ácaros que de costume.

Femia de C. galicianus atopada no Mandeo, na que se pode observar o posible parasitismo por ácaros nos ombreiros elitrais.

Tamén acompañaba un "bembidino" estritamente ripícola, o Ocydromus (Bembidionetolizkya) tibialis, un dos máis verde-azulados do grupo:

Ocydromus (Bembidionetolitzkya) tibialis

Pero augas abaixo, os carábidos que aparecían eran menos exclusivos das ribeiras, como o Platynus assimilis, típico de bosque húmido, e o Ocydromus (Peryphiolus) caligatus, este xa ripícola, pero normalmente entre vexetación e lama, xa non exclusivo de areais de ribeira, aquí si aparecían en areas rodeadas de buños e outra vexetación:

Platynus assimilis.

Ocydromus caligatus (foto de Jorge Ramos)

A razón de atoparmos estas especies soamente nun ecosistema axeitado para os tipicamente ripícolas, ben se puido deber ao azar, pero dada a escaseza destes ambientes na zona e a proximidade da presa de Zarzo, que periodicamente sobe bruscamente o nivel das augas, fannos pensar que está a afectar moi negativamente á fauna do Mandeo, sobre todo augas abaixo, que xa noutras ocasións constatamos era moi pobre en carábidos ripícolas estritos.
Tampouco faltou os regatos o Pterosticus cristatus ssp cantabricus.
En canto a odonatos, tamén foi un bo día, pois conseguimos observar adultos de Onycogomphus uncatus e Calopteryx virgo, pero sobre todo, atopamos exuvias de Cordulegaster boltoni, Boyeria irene e un Onycogomphus, a bo seguro o xa mencinado.

Onycogomphus uncatus en Zarzo. Fotografía de Ricardo Ferreiro