Introdución ao Proxecto Hárpax: os micropredadores terrestres

A cúspide trófica dun ecosistema, a aristocracia que se cobra o décimo, a mellor colleita do ecosistema, é moitas veces o que, por esixente, paga antes as consecuencias da degradación ambiental (perda de superficie, de certas especies ou contaminación bioacumulativa no seu hábitat). Estamos afeitos a ve-los vertebrados como os duques da cadea evolutiva, e por tamaño e relacións tróficas, é normal que así sexa. Pero existe un microcosmos natural de complexidade incluso maior cá parte vertebrada máis aparente: os artrópodos. Se imaxinamos que estes non existisen, os pequenos ladróns que bulen polo chan e voan inquedos alimentándose doutros artrópodos e de moluscos herbívoros, convírtense na aristocracia dos predadores, as rapinas deses microcosmos (rapaz, ladrón: en grego hárpax, raíz que deu nome a non poucas especies). É por iso que pensamos que a entomofauna predadora do solo require un fondo coñecemento para avalialos como indicadores dos diferentes ecosistemas galegos. Somos conscientes de que esa é unha misión ardua, así que decidimos cinguirnos soamente a dous grupos, os que presentan especies de maior tamaño, que así facilitarán a súa distinción aos voluntarios: os licósidos e os carábidos. Certo é que hai miriápodos e escorpións de considerable tamaño, pero dada a dificultade de distinción dos primeiros e a rareza dos segundos, prefirimos pospoñer o seu estudo. Dentro das arañas, hai tanta diversidade de familias e tantas especies de gran tamaño, que sempre é un pouco arbitrario escoller un grupo, pero comezamos polos licósidos por ser especies en xeral grandes ligadas ao solo e moitas veces activas e visibles nos días estivais e primaverais.

Presentación da SEGNH

Este venres 30 de outubro, como Encontro Naturalista, celebramos no local do grupo a presentación da Sección Entomolóxica, a cargo de Pablo Torrella e Pablo Carballo, membros (re)fundadores desta e na que falamos sobre a situación da entomoloxía no grupo, os problemas na conservación dos artrópodos en Galicia (unha pequena posta en común) salientando as obvias deficiencias dos Catálogos de Especies Ameazadas como síntoma de que algo se está a facer mal e a necesaria Estratexia Galega para a Conservación dos Artródodos. Máis tarde, Pablo Carballo resumiu os principais aspectos da ecoloxía da poboación de Eurynebria complanata que está a ser seguida na Costa da Morte. Por último, Pablo Torrella deunos algunhas claves para o estudo dos xilófagos, charla na que amosou un bo coñecemento da bioloxía de varios cerambícidos, lucánidos e un escaraboideo. Foi un encontro practicamente en familia, polo que pensamos non quedou ningunha pregunta por respostar, pero si moitos proxectos por realizar:

- Proxecto Eurynebria: quedan uns 8 meses para completa-lo ciclo anual de seguemento das poboacións dunares de artrópodos (coleópteros, hemípteros, lepidópteros, arácnidos, coleópteros, neurópteros,...).

- Proxecto Xilófagos: a madeira morta de moitos lugares da Coruña e Galicia agardan para descubri-los seus valores entomolóxicos.

- Proxecto Hárpax: Establecer os depredadores indicadores dos principais ecosistemas galegos, sobre todo carábidos e arácnidos licósidos. Protocolo por establecer.

- Proxecto Odonata: Sondaxe dos odonatos dos principais humidais coruñeses (Braña Rubia, Coristanco) e galegos. (ver aquí)